Standing on the shoulders of giants
Trong nghiên cứu khoa học, thuật ngữ này của người Phương Tây, nhằm nói đến việc phát minh sáng chế bằng cách dựa trên những nghiên cứu và thành quả của những người đi trước. Nói nôm na là nhờ đứng trên vai người khổng lồ, ta sẽ cao hơn họ và nhìn xa hơn họ, quan trọng hơn là nhờ có những ngừơi khổng lồ cõng ta trên vai, ta sẽ không phải mất thời gian leo lên, đạt được độ cao đó. Do đó, khi nghiên cứu khoa học, việc trích dẫn rất quan trọng, nó cho người khác biết là ta được ai "cõng" lên, hay ta dựa vào đâu mà đưa ra những sáng kiến/phát minh của mình.
Đối với sinh viên nghiên cứu khoa học, hoặc mới viết paper, việc tìm thấy một bài báo có liên quan mật thiết đến đề tài thường có 2 tâm trạng: 1) lo lắng, vì sao bài báo này có vẻ làm hết những gì mình đang làm rồi. Điều đó có nghĩa là điều mình đang làm đã có người làm rồi, phải đổi hướng thôi; 2) vui mừng, vì có những người cùng chí hướng, ta có thể học hỏi họ và trao đổi với họ. Mừng vì có thêm luận cứ khoa học để bổ sung cho vấn đề ta đang nghiên cứu.
Tâm trạng lo lắng cũng đúng thôi, vì công sức nghiên cứu bấy lâu nay mà giờ đã có người làm xong trước, công bố trước thì mình không thể công bố được. Ở đây lại có 2 hướng mà sinh viên hay đắn đo: i) làm lơ như chưa biết có bài báo này đã công bố (hy vọng hội đồng không có ai biết bài báo kia). Điều này nên hết sức tránh vì nó sẽ rất không ổn; ii) đọc kỹ hơn lý thuyết, các công trình đã công bố để tìm những vấn đề mới hơn cần giải quyết, tránh phát minh lại cái bánh xe.
Theo tôi, ta nên tạo cho mình tâm lý vui mừng hơn vì những công trình đi trước, đóng vai trò như những người khổng lồ, giúp ta nhìn vấn đề đang quan tâm ở tầm cao hơn. Đồng thời, đánh giá lại vấn đề mình đang giải quyết. Hơn nữa, việc tìm được nhiều bài báo liên quan đến lĩnh vực ta đang nghiên cứu chứng tỏ ta cũng đang giải quyết vấn đề mà có nhiều người quan tâm. Chứng tỏ ta sẽ có thêm bạn đồng hành, có người để có thể trao đổi. Quan trọng hơn hết là ta sẽ có thêm luận cứ khoa học để bổ sung cho vấn đề ta đang nghiên cứu.
Do đó, khi đã có thêm luận cứ khoa học, ta sẽ hiểu rõ thêm vấn đề ta đang nghiên cứu và nó sẽ giúp ta xem xét lại hướng đi, cách đặt vấn đề của mình một cách thấu đáo hơn. Để từ đó ta sẽ có những điều chỉnh cho phù hợp và tầm nhìn xa hơn. Hơn nữa, việc ta mới bước chân vào lĩnh vực nghiên cứu, ra đường gặp nhiều "người khổng lồ" quá sẽ thấy ngán ngẫm là sao nghiên cứu khó quá, nghĩ ra cái gì cũng có người làm hết rồi. Nhưng nếu nhìn vấn đề một cách lạc quan thì trong khoa học dường như chưa có điểm dừng, các người khổng lồ dù cao lớn cách mấy đi nữa, tầm nhìn của họ cũng không thể phủ hết mọi vấn đề. Do đó, các sinh viên chúng ta vẫn còn có thể phát hiện được nhiều chỗ trống cần được lấp đầy hơn.
Tóm lại, trong khoa học, có được những người khổng lồ đi trước cho ta leo lên vai để có được tầm nhìn xa trông rộng hơn là một điều rất đáng mừng. Việc nghiên cứu sẽ được tăng cường bởi những luận cứ khoa học do người đi trước phát minh ra. Và cứ như thế điều này làm cho khoa học ngày càng phát triển như vũ bão lên một tầm cao hơn và xa hơn.
Trong nghiên cứu khoa học, thuật ngữ này của người Phương Tây, nhằm nói đến việc phát minh sáng chế bằng cách dựa trên những nghiên cứu và thành quả của những người đi trước. Nói nôm na là nhờ đứng trên vai người khổng lồ, ta sẽ cao hơn họ và nhìn xa hơn họ, quan trọng hơn là nhờ có những ngừơi khổng lồ cõng ta trên vai, ta sẽ không phải mất thời gian leo lên, đạt được độ cao đó. Do đó, khi nghiên cứu khoa học, việc trích dẫn rất quan trọng, nó cho người khác biết là ta được ai "cõng" lên, hay ta dựa vào đâu mà đưa ra những sáng kiến/phát minh của mình.
Image from Wikipedia (Source)
Đối với sinh viên nghiên cứu khoa học, hoặc mới viết paper, việc tìm thấy một bài báo có liên quan mật thiết đến đề tài thường có 2 tâm trạng: 1) lo lắng, vì sao bài báo này có vẻ làm hết những gì mình đang làm rồi. Điều đó có nghĩa là điều mình đang làm đã có người làm rồi, phải đổi hướng thôi; 2) vui mừng, vì có những người cùng chí hướng, ta có thể học hỏi họ và trao đổi với họ. Mừng vì có thêm luận cứ khoa học để bổ sung cho vấn đề ta đang nghiên cứu.
Tâm trạng lo lắng cũng đúng thôi, vì công sức nghiên cứu bấy lâu nay mà giờ đã có người làm xong trước, công bố trước thì mình không thể công bố được. Ở đây lại có 2 hướng mà sinh viên hay đắn đo: i) làm lơ như chưa biết có bài báo này đã công bố (hy vọng hội đồng không có ai biết bài báo kia). Điều này nên hết sức tránh vì nó sẽ rất không ổn; ii) đọc kỹ hơn lý thuyết, các công trình đã công bố để tìm những vấn đề mới hơn cần giải quyết, tránh phát minh lại cái bánh xe.
Theo tôi, ta nên tạo cho mình tâm lý vui mừng hơn vì những công trình đi trước, đóng vai trò như những người khổng lồ, giúp ta nhìn vấn đề đang quan tâm ở tầm cao hơn. Đồng thời, đánh giá lại vấn đề mình đang giải quyết. Hơn nữa, việc tìm được nhiều bài báo liên quan đến lĩnh vực ta đang nghiên cứu chứng tỏ ta cũng đang giải quyết vấn đề mà có nhiều người quan tâm. Chứng tỏ ta sẽ có thêm bạn đồng hành, có người để có thể trao đổi. Quan trọng hơn hết là ta sẽ có thêm luận cứ khoa học để bổ sung cho vấn đề ta đang nghiên cứu.
Do đó, khi đã có thêm luận cứ khoa học, ta sẽ hiểu rõ thêm vấn đề ta đang nghiên cứu và nó sẽ giúp ta xem xét lại hướng đi, cách đặt vấn đề của mình một cách thấu đáo hơn. Để từ đó ta sẽ có những điều chỉnh cho phù hợp và tầm nhìn xa hơn. Hơn nữa, việc ta mới bước chân vào lĩnh vực nghiên cứu, ra đường gặp nhiều "người khổng lồ" quá sẽ thấy ngán ngẫm là sao nghiên cứu khó quá, nghĩ ra cái gì cũng có người làm hết rồi. Nhưng nếu nhìn vấn đề một cách lạc quan thì trong khoa học dường như chưa có điểm dừng, các người khổng lồ dù cao lớn cách mấy đi nữa, tầm nhìn của họ cũng không thể phủ hết mọi vấn đề. Do đó, các sinh viên chúng ta vẫn còn có thể phát hiện được nhiều chỗ trống cần được lấp đầy hơn.
Tóm lại, trong khoa học, có được những người khổng lồ đi trước cho ta leo lên vai để có được tầm nhìn xa trông rộng hơn là một điều rất đáng mừng. Việc nghiên cứu sẽ được tăng cường bởi những luận cứ khoa học do người đi trước phát minh ra. Và cứ như thế điều này làm cho khoa học ngày càng phát triển như vũ bão lên một tầm cao hơn và xa hơn.
Nhận xét
Đăng nhận xét