Viết bài báo, luận văn bằng Latex

Latex là một ngôn ngữ định dạng văn bản dùng để sinh ra tài liệu phục vụ xuất bản, in ấn. Latex đặc biệt được sử dụng rộng rãi trong giới khoa học, học thuật bởi tính chính xác, mỹ thuật và tiện lợi.

Nếu ai đã từng biết qua ngôn ngữ HTML hay đã từng lập trình một chương trình đơn giản, thì việc tiếp cận Latex sẽ được thuận lợi hơn rất nhiều. Tuy nhiên, nếu ai chưa từng trải qua kinh nghiệm lập trình, thì việc dùng Latex cũng sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời.

Vì sao vậy? 

Latex giúp ta "biên dịch" một văn bản text thô thành một bản in PDF tuyệt đẹp. Nó đặc biệt hữu dụng khi viết bài cho các hội nghị, tạp chí khoa học khác nhau, bởi vì sự thống nhất định dạng, tham khảo chéo, viết trích dẫn chính xác và hơn hết, người viết không phải lo về định dạng.
Tips:
Hiện tại các hội nghị , journals của ACM, IEEE, Springer, Cambridge PhD thesis, ... đều có hỗ trợ và khuýến khích tác giả dùng Latex. Cho nên các bạn nên luyện latex có những hỗ trợ rất tốt.

Làm thế nào để tạo file PDF ?  

Một cách tối giản, có thể hiểu quá trình biên dịch file tex thành PDF như sau:

         Soạn thảo  Latex file ==> Trình biên dịch ==> File PDF/PS/DVI.

Latex file là một file văn bản Hello.tex được viết bằng raw text có dạng như sau:

\documentclass[12pt]{article}

\begin{document}

Hello Latex 

\end{document}

Nếu muốn gõ Tiếng Việt thì dùng gói babel với option là vietnamese

\documentclass[12pt]{article}

\usepackage[vietnamese]{babel}

\begin{document}

Chào mừng các bạn đến với LaTeX Tiếng Việt  

\end{document}

 

Ta có thể dùng Notepad để soạn, hoặc Notepad++, hoặc các trình soạn thảo latex chuyên dụng: TexMaker (Java, Cross platform: Windows, Linux, MacOSX, tôi đang dùng phần mềm này), TexnicCenter (Java, Cross platform) hay WinEdt (Windows Only).

Trình biên dịch

Để biên dịch file này thành file PDF, ta cần phải có một bộ "trình biên dịch".

• Trên Linux: Tex-live, Example: Ubuntu: apt-get install tex-live
• Trên Windows: Miktex (http://miktex.org/download). Nhớ download bộ full về máy để cài. Nếu bạn mới sử dụng latex, cái bộ basic đôi khi thiếu packages dễ nản lắm.
• Trên MacOSX: Vào trang này để download MacTex http://www.tug.org/mactex/2011/ Download package này http://mirror.ctan.org/systems/mac/mactex/MacTeX.mpkg.zip

Biên dịch văn bản đầu tiên "Hello Latex" 

Để học và luyện Latex thành công, đòi hỏi bạn phải tốn một khoảng thời gian nhất định, từ 1 đến 2 tháng. Nhưng với sự trợ giúp của Giáo Sư Google thì hầu như mọi thắc mắc của bạn đều được giải đáp.
Sau khi soạn thảo xong file Hello.tex dùng TexMaker, ta bấm vào nút Quick Build. Ta sẽ có được file Hello.pdf

Viết paper bằng Latex: 

Download các file template của hội nghị yêu cầu và tập thay đổi nội dung bên trong, và biên dịch lại để tìm hiểu.

Học Latex ở đâu: 

Có rất nhiều tài liệu dạy Latex rất tốt, các bạn có thể tìm hiểu thêm ở đây.

• http://ece.uprm.edu/~caceros/latex/introduction.pdf  
• http://www.maths.tcd.ie/~dwilkins/LaTeXPrimer/
• http://en.wikibooks.org/wiki/LaTeX

Kết luận 

Latex sẽ khó khăn lúc ban đầu mới học. Nhưng một khi đã quen với nó rồi, bạn sẽ thích ngay và lúc đó latex sẽ trở nên không thể thiếu được khi viết bài, bởi vì bạn sẽ không phải loay hoay cân chỉnh hình ảnh, format, định dạng paper, chỉnh font chữ như khi sử dụng những chương trình soạn thảo thông minh (WYSIWYG) khác.

Tóm lại, nếu bạn muốn viết bài báo đẹp, chính xác và an tâm rằng bài báo đúng chuẩn quy định, thì Latex là một lựa chọn tối ưu. Chúc các bạn luôn thành công với các xuất phẩm của mình.